ÇOCUKLARDA DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNDE BESLENMEYE DİKKAT!
Diğer Haber Kategorileri
ÇOCUKLARDA DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNDE BESLENMEYE DİKKAT!
Medical Point Gaziantep Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Emine Sibel Şan, demir eksikliği anemisinin (DEA), demir eksikliği sonucu hemoglabin miktarının azalması olduğuna dikkat çekerek, çocuklarda sıklıkla hayatın ilk iki yılında, özellikle 6 ile 24. aylar arasında görüldüğünü kaydetti.
Demir eksikliği anemisinde çocuğun beslenme hikâyesinde, günlük gıda alımı, demirden zengin gıdaların ve inek sütünün alımının sorgulanmasının önemli olduğunu belirten Uzm. Dr. Emine Sibel Şan, Gastrointestinal sistemden kanama, menstruel kan kaybı (adolesan kızlarda), ve idrarla olan kanamaların olup olmadığı öğrenilmesinin tanı koymada öncelikli olduğunu sözlerine ekledi. Uzm. Dr. Şan, Demir eksikliği anemisinde çocuk hekiminin Pika, çocukta (toprak, kil, tebeşir, kömür gibi nesneleri yeme) alışkanlığının mutlaka sorgulanması gerektiğini vurguladı.
Demir eksikliği anemisinde belirtiler ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi veren Uzm. Dr. Şan sözlerine şöyle devam etti: “Anemiye bağlı deri ve mukozalarda solukluk, takipne, taşikardi, iştahsızlık, halsizlik, huzursuzluk, dikkat eksikliği, hiperaktivite sendromu, büyüme geriliği, uyku bozuklukları, nefes tutma nöbetleri, tırnak ve saçlarda kolay kırılma, kaşık tırnak, düz ve parlak dil ,motor-mental fonksiyonlarda etkilenme gibi belirtiler olabilmektedir. Çocuklarda görülen demir eksikliği anemisinin nedeni, özellikle süt çocukluğu ve adolesan dönemde DEA gelişmesine en sık yol açan neden, artan demir ihtiyacının beslenme ile karşılanmamasıdır; Tedavide öncelikle, demir eksikliğinin nedeni ortadan kaldırılır. Demir tedavisi ile Demirin ferro (+2) tuz formunu içeren ilaçlar (ferro sulfat) kullanılır. Bu şekilde, anemi 1-2 ayda düzelir. Anemi düzeldikten sonra 2-3 ay daha vücut demir depolarını doldurmak için tedaviye devam edilir. Oral demir ilaçlarının yan etkileri (bulantı, kusma, dispepsi, konstipasyon, ishal, gaz, dışkının siyah renkli olması, dişlerin siyaha boyanması) konusunda hasta/ailesi bilgilendirilir. Dişlerin siyaha boyanmasını en aza indirmek için, damla veya şurup formunun dilin arkasına doğru, dişlerle temas etmeyecek şekilde verilmesi; ilacın meyve suyu veya su ile seyreltilerek verilmesi; ilacın bir pipet ile verilmesi önerilir. Demir eksikliği anemisinden korunmak için; Doğumdan sonraki ilk 4–6 ay anne sütü yeterlidir. Altı aydan sonra, anne sütünün yanında, demirden zengin içerikli ek gıdalarla beslenmesi önerilir. Miadında doğan bebeklere 4 aydan sonra, 1 mg/kg/gün dozunda; prematüre ve 2500 g altında doğan bebeklere 2 aydan sonra 2 mg/kg/gün dozunda elementer demir içeren damlalar başlanarak, 1 yaşına kadar demir profilaksisine devam edilmesi önerilir. Günlük inek sütü tüketimi 2 su bardağı ile sınırlandırılmalıdır. Vitamin C miktarı yüksek olan besinler (portakal, mandalina, domates, kivi, patates, çilek, karnabahar, yeşil yapraklı sebzeler, brokoli) demir emilimini artıran besinlerdir. Kepekli gıdalar, tahıl, susam gibi fitat içeren besinler;çay kakao gibi tanin içeren besinler, kalsiyum içeren ürünler (inek sütü besinleri) demir emilimini azaltan besinlerdir.” dedi.
Tahsin Tiryaki: “AFİF YESARİ”
Afif Yesari,16 Nisan 1922’de Elazığ’da doğdu. Türk yazardır.
Afif Yesari, yazar Mahmut Yesari'nin oğludur. Ortaokulu terk ederek eğitim yaşamına son verdi.
Afif Yesari, kendi kendini yetiştirdi. Tiyatro ve sinema oyunculuğu da içinde olmak üzere birçok iş yaptı. Yazılar yazdı, kitaplar hazırladı. Birçok çeviri yaptı. Bazılarını Muzaffer Ulukaya takma adıyla imzaladığı iki yüz kadar dedektif romanı (büyük bir bölümü sahte Mike Hammer romanları) yazdı.
Afif Yesari, Tanin, Son Havadis, Hürvatan, Dünya gazetelerinde ve Hayat dergisinde gazeteci-yazar olarak çalıştı. Dergi ve gazetelerde magazin, sinema eleştiri yazıları yazdı.
Gazetecilik dışında zaman zaman aktörlük yaptı; İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda, özel tiyatrolarda ve filmlerde rol aldı. Burada tanıştığı Suphi Kaner ile yakın bir dostluk kurdu.
Radyo oyunları ve skeçler kaleme aldı. İTÜ Televizyonu’nda yayımlanan ilk yerli TV oyununun senaryosunu yazdı. Düşünce Tiyatrosu adını verdiği tiyatroda diyalogu kaldırıp piyes kahramanının düşüncelerini spikerin ağzından aktaran bir tekniği ilk uygulayan oyun yazarı olarak ün kazandı. Bu tür tiyatro üzerine kurumsal yapıtlar da yayımladı.
Afif Yesari, 23 Ağustos 1989 tarihinde İstanbul’da vefat etti.
Kendi adıyla yazdığı bazı kitapları:
Öyküleri:
Tren Yolu (1949)
Hafta Tatili (1954)
Oyunları:
Olduğu Gibi (1966)
Uzak (1966)
Soytarının Biri (1967)
Röportaj Kitabı:
İşte Beyoğlu (1950)
Şiir Kitabı:
Boşluk (1970)
Gülmece Romanları:
Hengame (1979)
Şalter (1984)
Anı Kitapları:
İstanbul Hatırası (1987)
Çay ve Simit (1989).